Dziś na tapet bierzemy espresso - bazę, fundament, podstawę wszystkich napojów kawowych.
Rodzaje espresso:
Włoski napój kawowy, jaki kryje się pod nazwą espresso znany jest w każdym zakątku świata. Słynie ze swojej unikatowej intensywności smaku i aromatu. W 1901 roku pierwszy prototyp ekspresu do kawy stworzył Luigi Bazzera, który po 2 latach sprzedał patent Pavoniemu. Ten z kolei ulepszył maszynę, która zyskała światowy rozgłos. Espresso w zaskakującym tempie zdobyło miłośników na całym świecie, którzy z biegiem lat modyfikowali sposób jego parzenia. Powstały napary o większej intensywności jak np. Lungo czy też ekstrakty dla wielbicieli lżejszej formy Espresso - Americano.
Jak pić espresso? Jakie znamy odmiany parzenia naszego włoskiego napoju i czym różnią się pomiędzy sobą? Przedstawmy kilka z nich.
1. Ristretto
Mocno intensywna i błyskawicznie pobudzająca kawa. Z pewnością nie nadaje się dla osób wrażliwych na kofeinę. Napój ten jest najmniejszą objętościowo z możliwych kaw. Prawdopodobnie stąd jego nazwa, ponieważ Ristretto z języka włoskiego oznacza 'ograniczony'. Do przygotowania ekstraktu używamy połowy ilości wody, w jakiej przygotowujemy klasyczne espresso. Czas trwania parzenia również jest skrócony o połowę.
Ten niesamowicie skoncentrowany napar, nazywany jest napojem dla koneserów, głównie ze względu na maksymalną ilość smaku i aromatu jaką jest w stanie wydobyć z ziaren kawy w trakcie parzenia.
Różnica pomiędzy Ristretto, a Espresso to przede wszystkim czas parzenia. W obu przypadkach ilość ziaren jest jednakowa, natomiast do przygotowania Ristretto używamy połowy ilości wody.
Cechy główne Ristretto:
- gęstość (duża koncentracja napoju, intensywny ekstrakt)
- mniej odczuwalna gorycz niż przypadku Espresso
- kolor ciemny, nuty czekoladowe
2. Espresso
Klasyczne espresso od lat jest chlubą Włoch. Sama nazwa kawy 'espresso' wywodzi się od włoskiego przymiotnika 'espressivo' co w wolnym tłumaczeniu oznacza pełen wyrazu, wyrazisty. Jeden z najbardziej znanych napojów na świecie po zaparzeniu powinien mieć ok 25-ml objętości. Parzenie espresso wymaga od nas użycia 7g świeżo zmielonych ziaren kawy. Zmieloną kawę poddajemy ekstrakcji przez około 25 sekund, a temperatura oscyluje w granicach 88 - 92 ºC. Na powierzchni każdego dobrze zaparzonego espresso możemy dostrzec orzechowo - brązową piankę o kolorze orzechowym. Nazywamy ją cremą. Zaparzone espresso serwujemy w podgrzanych, niewielkich filiżankach o pojemności nie większej niż 70 - 80ml.
W restauracji kelner wraz z kawą Espresso zaserwuje nam szklankę wody. Służy ona do oczyszczenia kubków smakowych przed spożyciem napoju, aby jeszcze intensywniej rozkoszować się jego właściwościami smakowymi. Pamiętajmy zatem, że rytuał jakim jest oczyszczenie kubków smakowych przed skosztowaniem kawy jest bardzo istotny.
3. Doppio
Espresso doppio jest produktem bazowym w świecie kaw. Dlaczego? Otóż jest to ekstrakt, w którym znajduje się nic innego jak podwójna porcja kawy espresso. Na jego podstawie tworzone są prawie wszystkie wariacje kaw bezmlecznych, kaw mlecznych, na ciepło czy też te spożywane na zimno. Objętość espresso doppio wynosi 30 - 60ml, a ilość użytych ziaren to 14g. Ziarna, z których chcemy zaparzyć espresso, powinny posiadać odpowiedni stopień zmielenia ( 200 - 600 mikrometrów) i zostać poddane ekstrakcji w ekspresach ciśnieniowych przez 25 - 30 sekund.
Espresso doppio serwowane jest w niewielkiej filiżance, a na powierzchni powinna ukazać nam się crema. Ekstrakt zawierający podwójne Espresso służy jako baza takich kaw jak Americano, Cafe Latte, Flat White, Espresso Tonic i wiele innych.
Głównym czynnikiem warunkującym smak doppio jest nie sam proces parzenia, a kawa ziarnista, którą wykorzystamy do przygotowania naszej kawy. Kawa z ziaren Arabiki jest łagodna i aromatyczna, natomiast kawa z ziaren Robusty jest mocniejsza i bardziej gorzka. Dlatego aby kawa rozpieszczała nasze kubki smakowe - powinna być wybierana drogą naszego gustu i smaku.
Cechy główne Doppio
- mniejsza koncentracja napoju intensywny smak
- większa ilość kofeiny niż w przypadku Espresso
- bardziej odczuwalna esencja niż przypadku Espresso
- kolor jasnobrązowy.
Polecamy kawy do espresso z naszego sklepu:
4. Lungo
Espresso Lungo, bądź Cafe Lungo oznacza 'przedłużone espresso'. Nazwa wywodzi się od sposobu parzenia, a mianowicie po uzyskaniu objętości klasycznego espresso - przedłużamy przepływ wody przez kawę, zwiększając objętość napoju. Czas ekstrakcji wynosi ok 60 sekund, a otrzymany napar ma objętość około 100-160 ml. Espresso parzone taki sposób nie charakteryzuje się intensywnym smakiem natomiast aromat nadal jest intensywny i mocno wyczuwalny. Cafe Lungo jest idealna dla osób, które preferują smak włoskiej kawy, ale mają ochotę na dłuższą degustację kawowym napojem.
Espresso Lungo najlepiej smakuje w towarzystwie podgrzanej filiżanki. Niewielkie naczynie z grubymi ściankami powinno być do połowy wypełnione ekstraktem, na powierzchni którego znajduje się crema o wysokości o 2 do 4 milimetrów.
Cechy główne Lungo
- większa objętość napoju
- większa ilość kofeiny niż w przypadku Espresso
- intensywniejsze od Espresso
- orzechowy kolor.
5. Americano
Kawa americano to idealne rozwiązanie dla osób, które mają ochotę na smakowite espresso, jednak klasyczne okazuje się dla nich zbyt intensywne. Americano w pierwszych krokach przygotowuje się jak kawę espresso. Następnie do napoju dodajemy taką samą ilość gorącej wody. Objętościowo przypomina Cafe Lungo, jednak w tym przypadku nie przedłużamy ekstrakcji naparu, a dodajemy wodę tuż po zaparzeniu Espresso. Zawartość kofeiny jest przez to nieco mniejsza jak w przypadku Lungo gdzie przepływ wody przez zmielone ziarna kawy jest dłuższy. Najbardziej tradycyjne Americano nie zawiera żadnych dodatków, jednak często dodaje się do niego mleko czy też słodziwa.
Americano występuje również w wersji letniej. W tej wersji do Espresso zamiast gorącą wodę - dodajemy zimną oraz wrzucamy kilka kostek lodu. Serwujemy w większej filiżance.
Cechy główne Americano
- większa objętość napoju
- taka sama ilość kofeiny jak w przypadku kawy Espresso
- mniej odczuwalna gorycz niż przypadku kawy Espresso
- kolor ciemny, nuty czekolady.
6. Espresso macchiato
Jaka kawa espresso kryje się pod tą nazwą? To nic innego jak nasze włoskie espresso lekko muśnięte spienionym mlekiem. Nazwa espresso macchiato w wolnym tłumaczeniu oznacza espresso 'splamione' mlekiem. Jest to kawa z dodatkiem mleka, jednak nie zmienia ono jej smaku, a jedynie ma za zadanie lekko go przełamać. Całkiem inaczej dzieje się w przypadku latte macchiato. Latte macchiato składa się bowiem z dużej ilości dobrze spienionego mleka i mozna powiedzieć ze jest muśnięte kawą. Proporcje są całkiem odwrotne jak w przypadku espresso macchiato.
7. Espresso con panna
Czarna kawa przełamana lekką słodyczą? Espresso con pana sprawdzi się idealnie! Jest to pojedyncze lub podwójne espresso, na którego powierzchni kładziemy odrobinę ubitej śmietanki. Kawa espresso przygotowana w ten sposób to nadal intensywny napój lecz dedykowany bardziej dla osób lubiących spożywać kawowe ekstrakty z nutą słodyczy.
8. Espresso corretto
Espresso corretto tłumacząc z włoskiego oznacza kawę poprawioną czy też skorygowana. Czym zatem 'skorygowane' jest nasz espresso? Dokładnie rzecz biorąc alkoholem! Wariantów caffe corretto jest wiele i zmieniają się one wraz z regionem. Na południu, na samym obcasie włoskiego buta, podawana jest z dodatkiem likieru anyżowego. Na północy natomiast króluje kawa z dodatkiem grappy. Najsłynniejszym i najbogatszym w smaku napojem jest kawa z dodatkiem likieru sambuca. Jest to idealne espresso, które jednoczy wszystkich Włóchów.
9. Espresso romano
To nic innego jak porcja klasycznego włoskiego espresso z dodatkiem niewielkiego plasterka cytryny. Banalnie prosta w przygotowaniu kawa, która swoim smakiem zaskoczy niejednego miłośnika tego napoju. Należy przygotować espresso, a następnie wystarczy wrzucić niewielkie plasterek cytryny, bądź sparzonej skórki cytryny. Kawa podana w ten sposób z pewnością pozytywnie zaskoczy Twoich gości, a jej niepowtarzalny egzotyczny smak pozostanie w pamięci na długo.
Jak widać, espresso występuje w świecie kaw pod wieloma postaciami. To, po jaką wariancję sięgniemy zależy już od Nas samych. Metod parzenia jest tak dużo, że każdy miłośnik kawy - czy w wersji słabszej czy też mocniejszej - znajdzie coś dla siebie. Musimy natomiast pamiętać, że sposób parzenia kawy to nie wszystko - do przygotowania espresso używamy tylko dobrze wyselekcjonowanych ziaren arabiki lub robusty. Ilość kawy oraz rodzaj kawy to nadal kluczowe czynniki, które bierzemy pod uwagę gdy chcemy zrobić espresso idealne.
